actief in kwaliteit
actief in kwaliteit
Een bal in de maag’ of ‘pijn op de borst’, zo omschrijven de cliënten van arbeids- en organisatiepsycholoog Tosca Gort, vaak hun gevoel als ze kritiek krijgen.
Negatieve feedback triggert de angst voor afwijzing, want de mens is als groepsdier gevoelig voor sociale afwijzing. Evolutionair psychologen menen dat ‘erbij willen horen’ nog steeds een basisbehoefte is omdat we in de loop van de evolutie in groepen betere overlevingskansen hadden. Ook nu nog heeft bij de groep horen voordelen.
Wie onzeker is, heeft meer last van de angst voor afwijzing. Gort: ‘Als jij denkt dat je niet goed genoeg bent en iemand geeft je negatieve feedback, dan kan dat depressieve gevoelens oproepen. Als je genoeg zelfvertrouwen hebt zal kritiek je minder raken, omdat je nog steeds gelooft dat jij goed bent in je werk.’
Zoals bij veel angsten geldt: je moet het júist ervaren. Wie rijangst heeft, moet weer achter het stuur kruipen. Wie tandartsangst heeft, moet de stoel in. Gort: ‘Als je vaak feedback krijgt, roept kritiek uiteindelijk minder sterke emoties op. Daarom merk je ook dat als je ouder wordt, dingen je minder raken.’
In ieder geval niet door de persoon die je bekritiseerde te vermijden, want dan steek je er nog niets van op. Een andere valkuil is defensief reageren. Veel mensen bestempelen de kritiek in eerste instantie als onwaar en als iets dat ze niet verder helpt. En inderdaad, er is altijd wel íets dat niet klopt. Maar door alleen daar de nadruk op te leggen ontneem je jezelf de kans iets van de kritiek te leren. Probeer de feedback daarom eerst te begrijpen, vraag om toelichting. ‘Zelfs als je tot de slotsom komt dat 90 procent van de kritiek onterecht is, zou die laatste gouden 10 procent net het inzicht kunnen zijn dat je nodig hebt om te groeien.’
Gort adviseert ook om samen te vatten wat de ander zegt. ‘Zo controleer je of je het goed hebt begrepen. Bedank voor de feedback en zeg dat je er over nadenkt. Je hoeft niet meteen inhoudelijk te reageren.’
Dat je feedback ziet als kans om iets te leren, betekent niet dat je alles maar moet accepteren. Goed met feedback omgaan betekent dat je het gesprek aangaat en weloverwogen beslist of en hoe je de informatie gebruikt en wat je ervan leert.
Hoe je reageert, heeft ook te maken met jouw positie in het bedrijf. Gort: ‘Als iemand hoger in de hiërarchie onterechte kritiek geeft, is het verstandig om jezelf te verdedigen. Geef goede argumenten, waarom iets niet klopt. Als jij hoger in de hiërarchie staat, is de beste strategie soms om de eer aan jezelf te houden, want jij bent toch al de winnaar.’
Uiteindelijk draait feedback krijgen maar om één ding: beter worden in je werk. Probeer het daarom vooral te zien als een mogelijkheid om te groeien. Gort: ‘En als je je inleeft in degene die kritiek op je had, kan het jullie band als collega’s ook verdiepen.’
Volkskrant 17 juni 2021, Yasmine Esser
Gouden tips om draagvlak te krijgen
10 tips om praktisch om te gaan met risico’s en kansen
Top 10 tips voor het aanpakken van faalkosten
Top 10 tips voor interne audits
Tips voor praktische informatiebeveiliging
Audit tips van de kenners
10 tips voor succesvolle leveranciersaudits
Ezelsbruggetjes voor een goed gesprek
10 tips om klachten om te zetten in verbetering
Wollig gedoe (of juist niet)
10 tips voor de management review
10 tips voor kwaliteitsmanagement
Overwegingen bij interne audits
Begin met de 'grote vissen'
Praktijkvoorbeeld: Kwaliteit strategische keuze
Praktijkvoorbeeld: Faalkosten
Praktijkvoorbeeld: Grip op inkoop
Praktijkvoorbeeld: Klachten
Praktijkvoorbeeld: Klanten binden
Praktijkvoorbeeld: Support maakt het verschil
Praktijkvoorbeeld: Optimaal gebruik maken van klantcontact
Praktijkvoorbeeld: Productontwikkeling
Praktijkvoorbeeld: Service als verkoopargument
Praktijkvoorbeeld: Verbeteren doe je samen
Praktijkvoorbeeld: Inkoop op een hoger plan
Praktijkvoorbeeld: Focus en continuïteit leiden tot echt resultaat
Quikscan ISO27001